τι ειναι το λεμφικο συστημα?
Το λεμφικό σύστημα είναι η βασική άμυνα του οργανισμού μας, καθώς στους λεμφαδένες παράγονται τα λεμφοκύτταρα και τα αντισώματα που συντελούν το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Αποτελείται από όργανα και ένα δίκτυο αγγείων τα λεμφαγγεία μέσα στα οποία μεταφέρεται το λεμφικό υγρό (λέμφος). Η λέμφος περνά μέσα από τους λεμφαδένες για διήθηση, αποβάλλει τα μικρόβια και όποιες ξένες βλαπτικές ουσίες και εισέρχεται ξανά στην κυκλοφορία του λεμφικού, εμπλουτισμένη όμως σε αντισώματα.
Ποια οργανα αποτελουν το λεμφικο συστημα?
Τα πρωτογενή λεμφικά όργανα που είναι ο μυελός των οστών και ο θύμος αδένας που παράγουν τα κύτταρα του ανοσοποιητικού και τα δευτερογενή λεμφικά όργανα οι λεμφαδένες, ο σπλήνας, οι αμυγδαλές, ο λεμφικός ιστός στα οποία λαμβάνει χώρα η ανοσολογική απόκριση
Ποιος ειναι ο ρολος του λεμφικου συστηματος:
Ισορροπια υγρων
Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της επιστροφής τους πίσω στην αιματική κυκλοφορία. Η διατήρηση της οσμωτικής πίεσης μεταξύ του πλάσματος του αίματος και του υγρού των ιστών είναι πολύ σημαντική και επιτυγχάνεται μέσω της επαναφοράς του πλεονάσματος του μεσοκυττάριου υγρού, που δεν μπορεί να απορροφηθεί από τα τριχοειδή του κυκλοφοριακού, στο καρδιαγγειακό σύστημα.
Απορροφηση λιπους
Τα λεμφαγγεία μπορούν να μεταφέρουν μεγάλα κύτταρα όπως ορμόνες και λιπίδια. Η μεταφορά των απορροφούμενων λιπαρών συστατικών από το λεπτό έντερο στο αίμα (μέσω των εντερικών λεμφαγγείων), βοηθά στην μη συσσώρευση του λίπους και στη βελτίωση του μεταβολισμού.
Ανoσολογικη αμυνα του οργανισμου
Ρυθμίζει τη καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος Το λεμφικό σύστημα αποτελεί τον φρουρό του οργανισμού και πολεμάει με τα λεμφοκύτταρα τα παθογόνα μικρόβια και τα ξένα σωματίδια.
πως δρα το λεμφικο συστημα
Το αγγειακό σύστημα καθημερινά μεταφέρει 20 λίτρα υγρών τα οποία πρέπει να περάσουν από όλο το σώμα και τους ιστούς πρίν επιστρέψουν πίσω στη καρδιά. Όμως κάποιες πρωτείνες όπως η αλβουμίνη, λίπη και κάποια υγρά είναι πολύ μεγάλα κύτταρα και δεν μπορούν να μεταφερθούν από το ενδοκυττάριο χώρο στα αγγειακά τριχοειδή. Τα αρχικά λεμφικά αγγεία που ανήκουν στο λεμφικό σύστημα έχουν μεγαλύτερη διάμετρο και μπορούν να μεταφέρουν τις πρωτεΐνες πίσω στο φλεβικό σύστημα.
Από τη στιγμή που τα υγρά εισέρχονται μέσα στη λεμφική κυκλοφορία ονομάζονται λέμφος και αποτελούν 3 λίτρα των υγρών του σώματος και αποτελείται από ποικίλα συστατικά όπως πρωτεΐνες, νερό, γλυκόζη, ηλεκτρολύτες, ένζυμα και ορμόνες. Στη συνέχεια η λέμφος προωθείται μέσω των μεγαλύτερων λεμφαγγείων στους λεμφαδένες.
Ποιος ο ρολος των λεμφαδενων;
Το λεμφικό σύστημα επικοινωνεί με το φλεβικό και η λέμφος χύνεται στις φλέβες, αφού προηγουμένως, υποχρεωτικά έχει περάσει από τουλάχιστον ένα λεμφογάγγλιο (λεμφαδένα).
Οι λεμφαδένες, περίπου 600 σε όλο το σώμα, είναι σταθμοί φιλτραρίσματος και λειτουργούν σαν βιολογικά φίλτρα, καθαρίζουν από ιούς, βακτήρια συγκεντρώνοντας το 50% της λέμφου και αφαιρούν το νερό. Έχουν σχήμα φασολιού και βρίσκονται σε κομβικά σημεία στο σώμα μας όπου ενώνονται μεγάλα λεμφικά αγγεία. Ονομάζονται σύμφωνα με την τοπογραφία τους μασχαλιαίοι, τραχηλικοί, βουβωνικοί, παραστερνικοί, πυελικοί κ.α.
Στο εσωτερικό τους υπάρχουν Τ και Β λεμφοκύτταρα καθώς και μακροφάγα. Η λέμφος που εισέρχεται μέσα στον λεμφαδένα με την εσωτερική λεμφική κυκλοφορία απαλλάσσεται από τα μικρόβια και τις ξένες ουσίες και εμπλουτίζεται με λεμφοκύτταρα.
Τα λεμφοκύτταρα είναι εξειδικευμένα λευκά αιμοσφαίρια τα οποία καταστρέφουν τα βακτήρια που μάζεψε το λεμφικό σύστημα. Ο αυξημένος αριθμός λεμφοκυττάρων κατά την καταπολέμηση της λοίμωξης θα προκαλέσει τη μεγένθυνση του λεμφαδένα. Πρησμένοι λεμφαδένες είναι συνήθως μια ένδειξη της συνεχιζόμενης μάχης μεταξύ των λεμφοκυττάρων και των παθογόνων.
ΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΒΕΛΤΙΩΝΟΥΝ ΤΗΝ ΛΕΜΦΙΚΗ ΡΟΗ
η αυξηση της ροης της λεμφου
Μέσα στο αρχικό λεμφικό αγγείο αυξάνεται η εσωτερική πίεση τότε το τοίχωμα των αγγείων διατείνεται και αυξάνεται η τάση του. Αυτό είναι ένα από τα ερεθίσματα που διεγείρει τα μυϊκά κύτταρα των λεμφαγγείων να συσπαστούν. Η σύσπαση κατευθύνει την λέμφο κεντρικά προς τον κορμό ενώ οι περιφερικές βαλβίδες κλείνουν για να μην παλινδρομήσει η λέμφος.
Ο αρτηριακος παλμος
Οι λείοι μύες των λεμφαγγίων αντιδρούν στον αρτηριακό παλμό από τα παράλληλα αιματικά αγγεία που πιέζουν τα λεμφικά καθώς και η συνεχής κίνηση από τους σκελετικούς μύες που συσπώνται όλη την ημέρα και εφαρμόζουν εξωτερική πίεση για να ενισχύσουν τη μετακίνηση της λέμφου προς τα μεγάλα λεμφικά αγγεία μέχρι να φτάσει σε μια λεμφική δεξαμενή.
Η λεμφικη μαλαξη
Τα ερεθίσματα που μεταφέρονται μέσω της λεμφικής μάλαξης στα αρχικά αγγεία αυξάνουν τη συχνότητα παλμού των λεμφαγγείων ενισχύοντας την εσωτερική περισταλτική κίνηση και διεγείροντας την λεμφοαγγειοκινητικότητα των λεμφαγγείων ωθώντας τη λέμφο κεντρικά.
Η αναπνοη
Η πίεση αλλάζει μέσα στον θώρακα κατά την αναπνοή που οδηγεί σε εσωτερική σύσπαση των μεγάλων λεμφικών αγγείων και δημιουργείται εισρόφηση της λέμφους στη μεγάλη φλεβική γωνία.
immunity boost
ενεργοποιησε το λεμφικο σου
τονωσε το ανοσοποιητικο σου!
Γνωρίζεις ό,τι ένα υγιές λεμφικό σύστημα μπορεί να καταπολεμήσει το 80% των χρόνιων παθήσεων όπως ο καρκίνος, η καρδιοπάθεια και η αρθρίτιδα?
Λεμφοιδημα | Lymphedema
τι ειναι το λεμφοιδημα?
Το λεμφοίδημα είναι το οίδημα που προκαλείται από συγκέντρωση του λεμφικού υγρού τότε εμφανίζονται ως πρήξιμο ή “φούσκωμα”. Είναι μία παθολογική κατάσταση που οφείλεται στην ανεπάρκεια του λεμφικού μας συστήματος να παροχετεύσει τα υγρά από τους ιστούς του σώματος μας, με αποτέλεσμα τη συσσώρευση πρωτεϊνών στις πάσχουσες περιοχές.
Tο λεμφοίδημα δεν είναι απειλητικό για τη ζωή, αλλά μόλις το έχετε, μπορεί μόνο να αντιμετωπιστεί και οχι να θεραπευτεί.
πρωτογενες λεμφοιδημα
Το πρωτογενές λεμφοίδημα μπορεί να υπάρχει από τη στιγμή της γέννησης, αλλά μπορεί να παρουσιαστεί και αργότερα στην εφηβεία ή στην εγκυμοσύνη, στρές. Μικροί τραυματισμοί (παραμορφώσεις ή τσίμπημα από έντομα) ακόμα και μεγάλες αεροπορικές πτήσεις μπορεί να ενεργοποιήσουν ένα πρωτογενές λεμφοίδημα, καθώς τη δεδομένη στιγμή τα λεμφικά αγγεία δεν μπορούν πλέον να μεταφέρουν το αυξημένο λεμφικό φορτίο.
Το συγγενές λεμφοίδημα χαρακτηρίζεται από την αναπτυξιακή δυσλειτουργία των λεμφικών αγγείων ή των λεμφαδένων και ονομάζεται πάθηση Milroy’s, κατηγοριοποιείται σε σποραδικό (95%), κληρονομικό (3%) συνοδά σύνδρομα (2%). (Herpertz 2003). Συνήθως το ένα πόδι προσβάλλεται περισσότερο από το άλλο και σε κάποιες άλλες περιπτώσεις μόνο το ένα πόδι.
Πού οφείλεται;
• Υποπλασία, λιγότεροι λεμφικοί συλλέκτες
• Υπερπλασία, περισσότεροι συλλέκτες με δυσλειτουργία
• Απλασία, απουσία μερικών συλλεκτών
δευτερογενες λεμφοιδημα
Το δευτερογενές λεμφοίδημα προκαλείται απο τραυματισμό ή ζημιά του λεμφικού συστήματος.
Μερικές πιθανές αιτίες είναι οι παρακάτω:
• Τραύμα, ατύχημα, έγκαυμα, μόλυνση
• Χειρουργική αφαίρεση λεμφαδένων (π.χ μασχαλιαίοι, βουβωνικοί)
• Ακτινοθεραπεία (π.χ. λόγω καρκίνου)
• Παθήσεις των λεμφαδένων
• Παράσιτα από τροπικές χώρες που εισβάλλουν και μπλοκάρουν τα λεμφαγγεία
Συχνό είναι το λεμφοίδημα στο χέρι μετά από χειρουργική αφαίρεση των μασχαλιαίων λεμφαδένων λόγο καρκίνου του μαστού· όπως και το λεμφοίδημα του ποδιού λόγω αφαίρεσης των βουβωνικών λεμφαδένων λόγω καρκίνο του προστάτη.
Ο όρος «Κακοήθες λεμφοίδημα» χρησιμοποιείται όταν η λεμφική κυκλοφορία μπλοκάρεται από την ύπαρξη όγκου, ή μετάσταση στους λεμφαδένες κ στα λεμφικά αγγεία.
ποια ειναι τα σταδια του λεμφοιδηματος?
Το λεμφοίδημα είναι μία χρόνια κατάσταση η οποία χρειάζεται συνεχή παρακολούθηση από εξειδικευμένο γιατρό και πιστοποιημένο φυσικοθεραπευτή στην αντιμετώπιση των λεμφοιδημάτων.
ενδειξεις και συμπτωματα λεμφοιδηματος
Αίσθημα βάρους, σφίξιμο ή διόγκωση στο άκρο ή στο μέρος του σώματος
Πρήξιμο (παρατηρείται αποτύπωμα στο δέρμα από εφαρμοστά ρούχα, κοσμήματα, παππούτσια)
Άλγος, πόνος, φαγούρα, τσιμπήματα στο μέρος του σώματος
Tο δέρμα κοκκινίζει και είναι σφιχτό και ευαίσθητο. Δημιουργείται φλεγμονή και σχηματίζεται κυτταρίτιδα
Combined Decongestive Therapy (CDT)
συνδυαστικη αποσυμφορητικη θεραπεια
Σύμφωνα με την International Society of Lymphology η αναγνωρισμένη θεραπεία για την αντιμετώπιση του λεμφοιδήματος πραγματοποιείται μόνο με την Ολοκληρωμένη Αποσυμφορητική Θεραπεία (Combined Decongestive Therapy CDT), μια ερευνητικά πιστοποιημένη μέθοδος η οποία συνδυάζει:
• Λεμφική μάλαξη του Dr. Vodder Manual Lymph Drainage
• Συμπιεστική Περίδεση (Compression)
• Φροντίδα δέρματος (Skin Care)
• Αναπνευστικές Ασκήσεις (Respiratory exercises)
• Άσκηση (Exercise)
φαση αποσυμφορησης
Υπάρχουν 2 φάσεις στην αντιμετώπιση του λεμφοιδήματος ανάλογα τον βαθμό βαρύτητας της παθολογίας. Η πρώτη φάση είναι η φάση της Αποσυμφόρησης, στη φάση αυτή στόχος είναι η μείωση του οιδήματος εως ότου φθάσει σχεδόν το υγιές μέλος. Είναι η πιο δύσκολη φάση καθώς χρειάζεται καθημερινή θεραπεία που περιλαμβάνει την φροντίδα δέρματος, λεμφική μάλαξη, συμπιεστική περίδεση και άσκηση. Η φάση αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί σε ειδικό τμήμα κλινικής ως εσωτερικός ασθενής ή σε εξειδικευμένα φυσικοθεραπευτήρια.
φαση διατηρησης
Δεύτερη φάση είναι η φάση της Διατήρησης. Το λεμφοίδημα έχει μειωθεί και έχει σταθεροποιηθεί όσο το δυνατόν περισσότερο. Σε αυτή τη φάση η περίδεση αντικαθίσταται με ένα συμπιεστικό ένδυμα (μανίκι, κάλτσα κ.α) το οποίο ο ασθενής φορά καθημερινά. Επίσης ο ασθενής έχει εκπαιδευτεί απο τον φυσικοθεραπευτή του για την αυτοδιαχείρηση του λεμφοιδήματος καθώς και αυτομάλαξη που θα πρέπει ο ίδιος να εφαρμόζει καθημερινά. Οι συνεδρίες με τον φυσικοθεραπευτή περιορίζονται σε μία ή 2 φορές την εβδομάδα με προϋπόθεση ότι ο ασθενής συμμετέχει ενεργά και τυπικά στη θεραπεία, για να επιβλέπεται η πρόοδος της θεραπείας με συνεχές μετρήσεις του μέλους.
Φτάνοντας στο τελικό στάδιο της αποκατάστασης όπου το μέλος έχει σταθεροποιηθεί και το λεμφοίδημα είναι όσο το δυνατόν λιγότερο είναι σημαντικό ο ασθενής να ακολουθήσει τις συμβουλές για την διαχείρηση του λεμφοιδήματος απο τον φυσικοθεραπευτή του ώστε να μήν έχει επεισόδια υποτροπής.
Συνεχίζεται η παρακολούθηση απο τον φυσικοθεραπευτή με αραιές συνεδρίες όταν κρίνεται ότι είναι αναγκαίο για την αποφυγή της επαναδημιουγίας του οιδήματος.
• Καθημερινή άσκηση (κολύμπι, ποδήλατο, Nordic walking)
• Προσεγμένη διατροφή και έλεγχο βάρους
• Μείωση στρεσογόνων καταστάσεων
• Φροντίδα και έλεγχος του μέλους
• Χρήση συμπιεστικού ενδύματος
• Παρακολούθηση απο Διαιτολόγο και Ψυχολόγο